De financiële verschillen van trouwen, samenwonen of geregistreerd partnerschap

Joyce Reijnaerts

13 november 2019

Geld lenen voor een bruiloft

Jouw samenlevingsvorm heeft invloed op jouw financiële situatie. Het lijkt misschien een kleine verandering in je dagelijkse leven, maar heeft indirect wel invloed. Bijvoorbeeld op de te betalen belasting, of in minder prettige situaties: bij scheiding of overlijden. Ook in het geval van een lening veranderen de omstandigheden. Daarom zet Freo de financiële verschillen van samenlevingsvormen op een rij:

Trouwen klinkt misschien het meest romantisch, maar geregistreerd partnerschap of alleen samenwonen is ook mogelijk. Tussen samenwonen met notarieel samenlevingscontract en zonder, zit ook nog verschil. Maar wat zijn alle verschillen?

Trouwen, geregistreerd partnerschap of samenwonen: wat houdt het in?

Het huwelijk en geregistreerd partnerschap zijn wettelijk gezien hetzelfde. Bij trouwen geef je elkaar alleen het ‘ja-woord’. Bij een geregistreerd partnerschap is dit niet verplicht. In beide vormen maak je afspraken met elkaar rondom jouw verbintenis. Een huwelijk moet je laten ontbinden door de rechter. Dit geldt niet voor geregistreerd partnerschap. Een notarieel samenlevingscontract stel je op bij een notaris. Heb je een notarieel samenlevingscontract? Dan moet je de hierin gemaakte afspraken nakomen. Een samenlevingscontact dat zonder notaris is opgesteld, is niet wettelijk bindend.

Hoe zit het met de schulden?

Vóór 1 januari 2018 werden de schulden van de partner bij trouwen of geregistreerd partnerschap automatisch overgenomen. Ook de schulden waar de partner niks van wist. Deze regel geldt nu niet meer. Dit gaat nu standaard in beperkte gemeenschap van goederen. Alle eigendommen én schulden die jij en jouw (toekomstige) echtgenoot hebben, worden hierdoor niet allemaal automatisch van jullie samen. Wil je dat deze toch allemaal van jullie samen worden? Dit regel je bij een notaris. Voor alleen samenwonen geldt: heb je de schuld alleen gemaakt? Dan ben alleen jij aansprakelijk. Als je hierover afspraken hebt gemaakt in jouw notarieel samenlevingscontract moet je deze nakomen.

Rechten en plichten: wanneer ben je fiscaal partner bij samenwonen?

Je bent niet meteen fiscale partners als je samenwoont, maar wel als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Ben je meerderjarig en heb je een notarieel samenlevingscontract? Dan ben je fiscale partners. Ook als je samen een kind hebt of het kind van de ander hebt erkend. Als je samen eigenaar bent van de koopwoning of je bij jouw pensioenfonds bent aangemeld als pensioenpartners ben je ook fiscaal partner. Fiscale partners mogen samen hun aangifte inkomstenbelasting doen. Dat kan financieel zowel voordelig als nadelig uitpakken. Lees hier meer over in het artikel van de Consumentenbond. Fiscaal partner ben je sowieso als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, ook als je niet samenwoont.

Als je geen fiscaal partners bent, blijven alle bezittingen en schulden apart. Je hebt geen plichten naar elkaar, maar ook geen rechten bij uit elkaar gaan. Zo betaal of ontvang je geen partneralimentatie en heb je geen recht op nabestaandenpensioen. Tegelijkertijd erf je geen schulden. Als je samen kinderen hebt dan ben je – ook zonder samenlevingscontract – verplicht jouw beide kinderen financieel te verzorgen.

Geld lenen: geregistreerd partners, getrouwd of samenwonend

Als je samenwoont zonder notarieel samenlevingscontract, heb je wettelijk geen rechten en plichten naar elkaar. Ook niet rondom een lening. Een lening sluit je afzonderlijk van elkaar af. Als je een notarieel samenlevingscontract hebt, maak je hier ook afspraken over. Ben je getrouwd of geregistreerd partners? Dan kun je alleen samen een lening afsluiten. Bijvoorbeeld voor een verbouwing of een gezinsauto. Je bent dan allebei ‘hoofdelijk aansprakelijk’ voor de lening. Ook als je uit elkaar gaat.

Kortom: jouw relatievorm heeft invloed op jouw financiële situatie. Ook bij een lening. Denk er daarom goed over na. Kies je voor samenwonen met of zonder notarieel samenlevingscontract, ga je voor geregistreerd partnerschap of stap je in het huwelijksbootje?